Lokale voedselprojecten hebben een grote maatschappelijke waarde. Ze dragen bij aan duurzame steden en gemeenschappen en aan gezondheid en welzijn, blijkt uit de analyse van 314 initiatieven op het MAEX-platform Voedsel van Dichtbij. Zij vertegenwoordigen gezamenlijk een impactwaarde van ruim 68.5 miljoen euro. De projecten willen van nog meer betekenis zijn. In november dienden tientallen initiatieven plannen in voor de eerste grote Impuls Voedsel.

Het MAEX-platform Voedsel van Dichtbij is in oktober 2021 gelanceerd, in opdracht van van Kennisplatform Stadslandbouw Nederland en DuurzaamDoor. Zij zien de Social Handprint van de MAEX als een manier om lokale en regionale voedselprojecten en voedselgemeenschappen te ondersteunen.
,,Het inzicht in hun impact en behoeften kunnen de projecten benutten voor hun eigen ontwikkeling, en om zichzelf te presenteren richting lokale overheid en financiers”, zegt voorzitter Jean Eigeman van Stadslandbouw Nederland. ,,Bovendien geeft deze analyse aan wat een enorme impact de initiatieven gezamenlijk hebben.’’ De afgelopen weken groeide het aantal ingeschreven initiatieven naar 346.

Bijdragen aan alle SDG’s

De ‘jaarlijkse thermometer’ over 2021 geeft aan dat lokale voedselprojecten bijdragen aan alle Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) met uitschieters naar 11 (duurzame steden en gemeenschappen) en 3 (gezondheid en welzijn). Bij de 314 initiatieven zijn 20461 vrijwilligers betrokken en 1745 medewerkers. Er zijn 21 nog in de planfase, 49 zijn net gestart, 204 hebben nog een ontwikkelwens en groeien, 40 zijn volgroeid en ze bestaan nog allemaal.
De impactwaarde van ruim 68,5 miljoen euro is een indicatie van het totale bedrag dat belanghebbenden tezamen besparen of in de reguliere economie bereid zouden zijn te betalen voor dergelijke diensten en effecten, uitgedrukt in euro’s. Bekijk de analyse.

Impuls: geefgeld

De MAEX ondersteunt initiatieven ook financieel. Daarvoor zoekt het partners die geefgeld ter beschikking stellen. Tijdens de presentatie in oktober 2021 is de eerste MAEX Impuls Voedsel uitgereikt van 2500 euro aan Voedselbos Mariahoeve. ,,Dit bedrag was heel welkom voor ons project om jongeren bij ons voedselbos te betrekken. Het toonde dat we er echt mee aan de slag wilde en heeft geholpen om andere fondsen te werven”, vertelt projectleider Jan Morsch.

Appel van Opa

Begin november 2022 konden initiatieven voor het eerst inschrijven op een Impuls van in totaal 50.000 euro, mogelijk gemaakt door het Univé Buurtfonds. Binnen een dag waren er 39 inschrijvingen. Van hen konden 23 projecten worden verblijd met bedragen tot maximaal 2500 euro.
Een voorbeeld is het initiatief Appel van Opa van Rogier Tan uit Aerdenhout. Hij zag een boomgaard vol met appels, belde aan bij de eigenaar en vroeg: Doet u iets met uw appels? Tot zijn verbazing was het antwoord: Niets! Rogier mocht de appels plukken en liet ze persen bij een mobiele sap-pers. Zo ontstond in 2014 Appel van Opa en sindsdien regelen ze dat de pers op diverse locaties in Noord-Holland staat om appels en peren uit tuinen en boomgaarden van bewoners te persen. Dit jaar is van meer dan 50.000 kilo fruit sap gemaakt. Uit de MAEX Impuls Voedsel ontving het project €850,- voor het laten ontwerpen en maken van plukschorten van recyclematerialen, gemaakt door het naaiatelier van de sociale onderneming De Snuffelmug in Haarlem.

Behoeften: financiering, kennis en menskracht

Met de Impuls wordt direct antwoord gegeven op een behoefte die uit de analyse naar voren komt: financiering. Bijna negen op de tien projecten (87%) zou gebruik willen kunnen maken van een lening of een donatie. Verder is er vraag naar ruimere mogelijkheden (minder bureaucratie, experimenteerruimte, vergunningen, behoefte aan ruimte en materiaal, zoals gereedschap, grondstoffen, en grond. Ook zouden meer vrijwilligers aan de slag kunnen en zijn projecten op zoek naar kennis: organisatorisch, financieel, verdienmodel, communicatie en juridisch.
Deze behoeften komen overeen met eerder onderzoek dat Stadslandbouw Nederland en Duurzaam Door hebben laten uitvoeren.

Deze inspirerende projecten hebben een Impuls ontvangen:
Land in Zicht en Voedselbos Laakoever in Amersfoort, Gelukkige Groentes in Malden, BOOST Amsterdam, De Stadsgroenteboer, MOMA Liquid Landscape, Stichting Stadslandbouw Amsterdam (SLA), Stichting Green Meal Initiative en Anna’s Tuin & Ruigte uit Amsterdam, Pluktuin van Geesje in Heerhugowaard, Stichting Van Tuin Tot Bord uit Nijmegen, Wij Telen Groente VOF in Haarlem, Pluktuin Gewoon Buiten in Rijsbergen, Eerlijk Eten uit de Streek in Barneveld, Stichting Tuinen van Greens in Den Haag, Appel van Opa in Aerdenhout, Kom bij de Boer in Noordoostpolder, Urk, Dronten en Zeewolde, Stichting Zorgboerderij Slangenburg in Doetinchem, Voedseltuin Overvecht, LOOS Utrecht en Stichting VoedselSurplus in Utrecht, De Wickevoorter Stadsboeren uit Cruquius, De Streekboer voor Friesland, Groningen en Drenthe in Westerkwartier.

Draag ook bij aan MAEX Voedsel van Dichtbij!

Dat de behoefte aan financiering groot is, is duidelijk. Door het hoge aantal aanvragen dat op de eerste dag van de Impuls Voedsel binnenkwam, moest MAEX de ronde vervroegd sluiten. Dat terwijl initiatieven aantonen dat zij meervoudige waarde leveren en met een klein bedrag langdurig impact maken. Deze eerste Impuls Voedsel is mogelijk gemaakt door het Univé Buurtfonds.

Wij roepen daarom bedrijven, fondsen en overheden op om bij te dragen aan de ondersteuning van Voedsel van Dichtbij-initiatieven. Meer weten? Neem dan contact op met Floyd Krom, Impuls Manager bij MAEX, via Floyd@MAEX.nl