Lokale voedselprojecten dragen in grote mate bij aan gezondheid en welzijn en duurzame steden en gemeenschappen, blijkt opnieuw uit de analyse van de MAEX voedsel van dichtbij. De 212 die in 2022 zijn onderzocht, vertegenwoordigen gezamenlijk een impactwaarde van 95.500.000 euro. Inmiddels is het aantal ingeschreven projecten gegroeid naar 420.

Het MAEX-platform Voedsel van Dichtbij is in oktober 2021 gelanceerd, op initiatief van kennisplatform Stadslandbouw Nederland en Duurzaam Door. Zij zien de Social Handprint van de MAEX als een manier om lokale en regionale voedselprojecten, voedselgemeenschappen en sociale voedselondernemingen te ondersteunen. Initiatieven kunnen deze impactberekening benutten om subsidie of sponsoring te vinden, of om verantwoording af te leggen voor hun jaarverslag. De onderzochte initiatieven hadden in 2022 een compleet ingevuld profiel op het platform. Bekijk de analyse.

MAEX Impuls

Een profiel biedt ook kans om mee te doen aan de MAEX Impuls: een bedrag om de organisatie te professionaliseren. Daarvoor zoekt MAEX organisaties die geefgeld ter beschikking stellen. Het Univé Buurtfonds heeft twee keer een bedrag van 50.000 euro beschikbaar gesteld, specifiek voor voedselprojecten. Ook op andere thema-Impulsen kunnen voedselinitiatieven een beroep doen, veelal omdat ze een breder bereik hebben dan voedselproductie. In 2022 ontvingen 53 voedselinitiatieven een MAEX Impuls ter waarde van in totaal 146.049 euro.

Stadslandbouw en voedselgemeenschappen hebben vele voordelen. Iedereen die ermee bezig is, weet dat. En het is ook nog eens wetenschappelijk onderbouwd. Wij hebben de feiten en aanbevelingen uit binnen- en buitenland hierover op een rij gezet. Aangevuld met mooie voorbeelden uit de praktijk.

Tijdens de Dag van de Stad op 9 oktober in Arnhem overhandigden we officieel de nieuwe factsheet ‘Wat lokaal voedsel doet voor een gezonde en leefbare gemeente’ aan Marco van der Wel, wethouder Natuur, Milieu en Zorg. Hij kon moeiteloos alle meerwaarden benoemen van de 131 stadslandbouw- en voedselprojecten in zijn gemeente Arnhem. Plekken voor ontmoeting in een groen-stedelijke omgeving, waar inwoners recreatief of doelgericht met gezond voedsel in aanraking komen.

Als Kennisplatform Stadslandbouw Nederland en DuurzaamDoor onderzoeken we al enige tijd de mogelijkheden voor bancaire financiering voor Voedsel van dichtbij-initiatieven. Dit doen we samen met de MAEX en met de Triodos Bank. We zijn nu op zoek naar lokale en regionale voedsel projecten/ ondernemingen voor een financieringsbeoordeling door de Triodos Bank. Als we samen de beoordelingsprocedure van banken kunnen vergemakkelijken, kan dit voor Voedsel van dichtbij-initiatieven ook structureel toegang tot deze bron van financiering bieden.

We zoeken initiatieven met een financieringsvraag van minimaal 50.000 euro, die hun impact via de MAEX in kaart hebben gebracht, die langer dan twee jaar bezig zijn (of cijfers kunnen laten zien van vergelijkbare initiatieven die langer dan twee jaar bezig zijn), en die zo mogelijk BIO zijn, of in omschakeling daar naar toe.

We bieden je hulp om een financieringsaanvraag voor te bereiden, die voor een bank als Triodos voldoende is om een beoordeling te kunnen maken. We helpen je met de cijfers en komen waar mogelijk bij je langs om te kijken wat de plannen zijn en waar het geld voor nodig is. Meld je uiterlijk 1 november aan.

De Voedselraden uit Den Haag, Amsterdam, Dordrecht (i.o), Haarlem, Utrecht (i.o.) en Ede hebben elkaar afgelopen jaar in drie bijeenkomsten ontmoet binnen de Community of Practice Voedselraden NL. Gezamenlijk werd de meerwaarde verkend van het vormen van een landelijk netwerk om kennis en ervaringen te delen en zo samen verder te groeien en de impact te vergroten. Lees de verslagen en factsheets van de bijeenkomsten.

Ook volgend jaar gaat de COP Voedselraden NL verder. Wil je meer weten over de CoP Voedselraden?

,,Het landbouwpark Tuinen van Stene is een investering voor de toekomst die de gemeente veel waarden oplevert.’’ Volgens Silke Beirens schepen van Mens & Milieu in Oostende zou elke gemeente polderlandschap dichtbij steden moeten behouden en beheren in de functie van klimaatopwarming.

Stadslandbouw Nederland bracht een werkbezoek aan Oostende; aan het eerste landbouwpark van Europa met een biopluktuin. En we waren te gast bij Foodsavers rond het thema voedsel en armoede. Dit distributiecentrum, participatiebedrijf en sociale kruidenier wordt ook financieel ondersteund door de gemeente Oostende en omliggende gemeenten. We sloten af in de Samentuin bij de circulaire hub 0666, gericht op communitybuilding tussen bewoners van de oude visserswijk en nieuwe wijkbewoners uit dure appartementen.

2022 was weer een mooi en actief jaar voor het kennisplatform. We hebben onze activiteiten op een rij gezet.

• de eerste impactanalyse van het Platform Voedsel van Dichtbij,
• de MAEX Impuls die is uitgereikt aan 23 initiatieven,
• ons webinar over voedselraden en het vervolg in een Community of Practice,
• de 5-jarige samenwerking met Vlaanderen en het Kookboek voor lokaal voedselbeleid,
• een Handelsmissie met een vervolg naar een landelijke aanpak Voedsel van dichtbij,
• een ondersteuningsplatform voor regionale netwerken,
• Tijd rijp voor een voedselstrategie in Publiek Denken.

Lees hier de oogst van 2022.

Voedsel van dichtbij maakt ons voedselsysteem duurzamer en onze inwoners potentieel gezonder. Hiermee begint het artikel in de DuurzaamDoor-special van Publiek Denken, een netwerkplatform voor professionals in de publieke sector.

Daken vol bloeiende gewassen, volkstuintjes met seizoensgroenten en balkonnetjes vol met planten en kruiden: stadslandbouw zit in de lift. Dat is een goede zaak, zegt René Bruijns, secretaris Participatietafel Voedsel­transitie bij DuurzaamDoor. ‘Voedsel van dichtbij kan duurzamer zijn, versterkt de sociale cohesie, is klimaat­adaptief. Uitholling van bodem en aarde moeten we niet meer willen en kunnen we deels verhelpen door lokaal te produceren en te consumeren. We gaan terug naar ons eigen eten.’

Lokale voedselprojecten hebben een grote maatschappelijke waarde. Ze dragen bij aan duurzame steden en gemeenschappen en aan gezondheid en welzijn, blijkt uit de analyse van 314 initiatieven op het MAEX-platform Voedsel van Dichtbij. Zij vertegenwoordigen gezamenlijk een impactwaarde van ruim 68.5 miljoen euro. De projecten willen van nog meer betekenis zijn. In november dienden tientallen initiatieven plannen in voor de eerste grote Impuls Voedsel.

Het MAEX-platform Voedsel van Dichtbij is in oktober 2021 gelanceerd, in opdracht van van Kennisplatform Stadslandbouw Nederland en DuurzaamDoor. Zij zien de Social Handprint van de MAEX als een manier om lokale en regionale voedselprojecten en voedselgemeenschappen te ondersteunen.
,,Het inzicht in hun impact en behoeften kunnen de projecten benutten voor hun eigen ontwikkeling, en om zichzelf te presenteren richting lokale overheid en financiers”, zegt voorzitter Jean Eigeman van Stadslandbouw Nederland. ,,Bovendien geeft deze analyse aan wat een enorme impact de initiatieven gezamenlijk hebben.’’

Het Haagse Voedselbos Mariahoeve ontving in 2021 de eerste MAEX Impuls Voedsel van dichtbij. ,,De 2500 euro waren heel welkom voor ons project om jongeren bij ons voedselbos te betrekken. Het toonde dat we er echt mee aan de slag wilde en heeft geholpen om andere fondsen te werven.”

Jan Morsch van het voedselbos blikt een jaar later terug op de besteding van het bedrag. Van een idee zonder financiering
werd het een project waar nu vier Haagse jongeren een training volgen om kennis te maken met eetbaar groen en het verwerken ervan. Dit in combinatie met vaardigheden als gastvrijheid, het samenstellen van een menu en het maken van uitnodigingen.

Hij vertelt: ,,Met de jongeren gaan we aan de slag in pop-up restaurants in het Voedselbos. Daar willen we bedrijven uit de buurt een lunch aanbieden. Zo ondersteunen we jongeren uit de wijk Mariahoeve die nog niet zo goed weten wat ze willen. Zij komen bij ons via het jeugdwerk. In 2023 willen we scholieren uit de wijk laten kennismaken met voedsel van dichtbij: zo leren ze dat het eten groeit voor je voeten.’’